Ontslagvergoeding en echtscheiding
Valt de ontslagvergoeding in de gemeenschap?
Bij echtscheiding na een huwelijk in gemeenschap van goederen, wordt de gemeenschap verdeeld. Wat in de gemeenschap valt wordt bepaald in artikel 1: 94 BW. Verknochte goederen vallen niet in de gemeenschap, maar wat is verknocht?
Volgens vaste rechtspraak is het antwoord op de vragen of een goed dan wel een schuld, wegens het hoogstpersoonlijke karakter daarvan, in afwijking van de hoofdregel van art.1:94 BW aan een van de echtgenoten is verknocht en, zo ja, in hoeverre die verknochtheid zich ertegen verzet dat het goed, respectievelijk de schuld in de gemeenschap valt afhankelijk van de omstandigheden van het geval, waaronder met name de aard van dat goed respectievelijk die schuld, zoals deze mede door de maatschappelijke opvattingen wordt bepaald. Ook een aan een van de echtgenoten verstrekte (aanspraak op een) ontslagvergoeding, dan wel een aanspraak die hiervoor in de plaats treedt, kan verknocht zijn ingeval deze strekt tot vervanging van inkomen uit arbeid dat de echtgenoot bij voortzetting van de dienstbetrekking zou hebben genoten. In zodanig geval moet bij de beantwoording van de vraag of deze aanspraak in de huwelijksgemeenschap valt, onderscheid worden gemaakt tussen de periode vóór en de periode na ontbinding van de huwelijksgemeenschap. Voor zover de aanspraak ziet op laatstgenoemde periode valt deze niet in de gemeenschap, evenmin als de uit een bestaande arbeidsverhouding voortvloeiende aanspraak op loon voor nog te verrichten arbeid. De Hoge Raad heeft overeenkomstig dit uitgangspunt hetzelfde geoordeeld in een geval waarin een ontslagvergoeding als koopsom voor een stamrechtverzekering onder een verzekeringsmaatschappij was gestort en in een geval waarin een ontslagvergoeding was aangewend voor de verwerving van een stamrecht jegens een door de werknemer zelf opgerichte en beheerste B.V.
De rechtbank Den Haag heeft op 21-3-2019 beslist dat ook de aandelen gekocht van een ontslagvergoeding niet in de gemeenschap vallen, waarbij uiteraard wel eerst is vastgesteld, dat de ontslagvergoeding blijkens de beëindigingsovereenkomst (deels) strekt tot vervanging van inkomen uit arbeid. Vervolgens heeft de rechtbank bepaald in hoeverre het bedrag ziet op de periode vóór respectievelijk na de ontbinding van de huwelijksgemeenschap. De ontslagvergoeding was (deels) bedoeld om de terugval in inkomen op de vangen. Omdat er sprake was van slechts een geringe terugval in inkomen, resteerde ná de peildatum nog een aanzienlijk bedrag. Dit resterende deel van de aanspraak, dat betrekking heeft op de periode na ontbinding van de huwelijksgemeenschap, valt, gelet op de jurisprudentie van de Hoge Raad, niet in de huwelijksgoederengemeenschap en komt - vanwege verknochtheid - dus niet voor verdeling in aanmerking. De aandelen die met de verknochte ontslagvergoeding zijn aangekocht, zijn vervolgens (ook) verknocht en vallen niet in de gemeenschap.
Mr. Lilian Scheepens
